Een regenjasje voor het aapje

Een regenjasje voor het aapje is een integrale vertaling in het Nederlands van de bundel Sarumino. Zij omvat niet alleen de gedichten van Bashō zelf, maar ook die van zijn vele discipelen, en niet alleen de haiku, maar ook de kettinggedichten (renga) en het prozastuk over Bashō’s tijdelijke verblijf Genjūan. De vertaling is voorzien van een uitgebreide annotatie en voor- en nawoorden.

Voor onverwachte inkijkjes in het dagelijkse leven in het Japan van de 17e eeuw moet je de haiku uit die tijd lezen. Net als de blokdrukprenten uit de Edo-periode (1600-1868) zijn ze geestig, grappig, soms ook sereen of diep-doorvoeld,  maar steeds komen zij direct voort uit de alledaagse werkelijkheid.

Alleen, de werkelijkheid van de zeventiende eeuw in Japan staat ver af van de Nederlandse van nu. Vandaar dat de auteurs de tekst niet alleen vertaald hebben, maar de vertaling ook van een uitgebreide toelichting hebben voorzien.

Sarumino (1691) is niet alleen een bloemlezing, Sarumino is ook een heus visitekaartje van de ‘school’ van Matsuo Bashō (1644-1694). De redactie van deze bundel werd gedaan door Bashō’s belangrijkste discipelen. Zij omvat dus niet alleen de gedichten van Bashō zelf, maar ook die van zijn vele discipelen. Behalve haiku en renga bevat de bundel ook Bashō’s beschrijving van zijn verblijf in de bergen. Ook daar kwamen vele leerlingen op bezoek en lieten zij een haiku achter. De meester legde ze op zijn schrijftafel. Nu zijn ze te vinden in deze bundel.

‘Henk Akkermans en Wim Boot vullen met hun vertaling de grote leemte die er was voor elke haikuliefhebber in Nederland. Eindelijk is de Sarumino integraal vertaald in het Nederlands. En wat voor een vertaling: een voorbeeldig, wetenschappelijk geschoeide en uitbundige vertaling. Het boek bevat geen woord teveel en laat zien dat de Japanse poëzie een enorme meerwaarde geeft. Niet alleen voor de liefhebber van gedichten, maar ook voor mensen die gek zijn op het taalspel en de afwisseling van gedachten die de haiku’s rijk zijn. Het lezen van dit boek laat zien waarom de Sarumino een meesterwerk is en geeft ook een inkijk in de bijzondere periode waarin Bashõ leefde.‘- Meander

Wim Boot is emeritus-hoogleraar Talen en Culturen van Japan en Korea aan de universiteit van Leiden. Zijn specialismen zijn de intellectuele geschiedenis van de Edo-periode (1600-1867) en literaire theorie uit dezelfde periode.

Henk Akkermans is bedrijfskundige en Japanoloog. Hij is hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg. Zijn Japanologische specialismen zijn de hedendaagse Japanse economie en klassieke haiku en renga.